Ocena użytkowników: 4 / 5

Gwiazdka aktywnaGwiazdka aktywnaGwiazdka aktywnaGwiazdka aktywnaGwiazdka nieaktywna
 

Skóra właściwa to wewnętrzna warstwa skóry, położona bezpośrednio pod naskórkiem.

 skora1Skóra właściwa jest zbudowana z tkanki łącznej, która nadaje skórze wytrzymałość, elastyczność i sprężystość. Głównym składnikiem tej części skóry jest kolagen (do 75% masy), który w postaci włókien jest zanurzony w tzw. istocie podstawowej o stosunkowo luźnej strukturze. Włókna kolagenowe są powiązane elastycznymi włóknami zbudowanymi z elastyny. Elastyna stanowi mniej niż 5% masy skóry właściwej i wbrew swej nazwie nie wpływa na naturalną elastyczność skóry. Zarówno kolagen jak i elastyna są wytwarzane przez komórki tzw. fibroblasty i wydzielane do przestrzeni międzykomórkowej. Zmarszczki na skórze powstają wówczas, gdy tkanka łączna w skórze właściwej ulega zmniejszeniu, staje się cieńsza, traci swą elastyczność i zdolność do wiązania wody. Znaczna część wody organizmu jest przechowywana właśnie w skórze właściwej. Specjalne substancje występujące w istocie podstawowej, tzw. glikoproteidy są w stanie zatrzymać duże ilości wody i to między innymi one są odpowiedzialne za gospodarkę wodną w skórze.

Inną, ważną substancją występującą w istocie podstawowej jest kwas hialuronowy.  Ciekawostką jest, że występuje on we wszystkich organizmach żywych i należy do grupy związków mających identyczną budowę chemiczną tak u bakterii, jak i człowieka. Kwas hialuronowy to związek, który wiąże wodę przez co pełni rolę naturalnego czynnika nawilżającego, odpowiedzialnego także za rezerwę wilgoci w skórze. W młodej skórze  jest go pod dostatkiem, co gwarantuje jej sprężystość i gładkość. Jedna cząsteczka kwasu hialuronowego jest w stanie związać ok. 250 cząsteczek wody. Z wiekiem ilość kwasu maleje, skóra traci zdolność wiązania wody i powstają zmarszczki. Inną przyczyną starzenia się skóry jest malejąca produkcja kolagenu i elastyny, co daje się szczególnie zauważyć po okresie menopauzy.

W skórze właściwej znajdują się także naczynia limfatyczne i krwionośne, mieszki włosowe, gruczoły łojowe i potowe (tzw. przydatki skóry) oraz komórki czuciowe. Przewody gruczołów łojowych i potowych oraz mieszków włosowych przechodzą przez naskórek i znajdują ujście w porach na powierzchni skóry.

Komórki czuciowe (na rysunku - ciałka Paciniego i Meissnera) są bezpośrednio powiązane z systemem nerwowym. Rejestrują one wrażenie zimna, gorąca, dotyku oraz bólu i przekazują te doznania do rdzenia kręgowego i dalej do mózgu.

Górną część skóry właściwej pokrywa błona podstawna, do której przylegają komórki warstwy podstawnej naskórka.

W skórze właściwej wyróżnia się trzy warstwy leżące nad sobą i przechodzące w siebie. Od powierzchni w głąb skóry są to kolejno :

  • warstwa brodawkowa
  • warstwa podbrodawkowa
  • warstwa siateczkowata

Warstwa brodawkowa jest silnie pofalowana (brodawki skóry) dzięki czemu powierzchnia zetknięcia z naskórkiem znacznie się zwiększa, co z kolei zwiększa elastyczność i zapobiega ścieraniu się naskórka. Wypustki (brodawki) wykształcają się u ludzi dopiero po narodzeniu, a z wiekiem stają się coraz mniejsze i bardziej płaskie. Między wysokością brodawek, a grubością naskórka istnieje wyraźna zależność. W miejscach skóry o wysokich brodawkach liczba rzędów komórek naskórkowych jest większa. Im bardziej brodawki są płaskie, tym cieńszy jest naskórek. Warstwa brodawkowa spełnia ważną rolę w metabolizmie skórno-naskórkowym. Ponieważ w naskórku nie ma naczyń krwionośnych ani limfatycznych, tlen i substancje odżywcze dostarczane są poprzez sieć drobnych naczyń krwionośnych w górnych warstwach skóry właściwej, dalej ich transport odbywa się metodą dyfuzji - samorzutnego przemieszczania się cząsteczek.
U osób z jasną karnacją naczynia krwionośne w warstwie brodawkowej mogą być widoczne poprzez naskórek, zwłaszcza gdy są powiększone (tzw. popękane naczynia krwionośne).

W warstwie brodawkowej znajdują się włókna tkanki łącznej (włókna retikulinowe), które tworzą siatkę w otoczeniu naczyń krwionośnych włosowatych, gruczołów łojowych i potowych oraz mieszków włosowych i włókien nerwowych.
Poniżej brodawek znajduje się warstwa podbrodawkowa. Jest ona cienka, jednolita, zbudowana z delikatnej sieci włókien kolagenowych i sprężystych, na której usadowione są brodawki. W warstwie tej przebiegają nerwy oraz powierzchowne żyły i tętnice, które tworzą tu splot powierzchowny (podbrodawkowy) oraz głębiej leżącą sieć tętniczą powierzchowną. Splot żylny podbrodawkowy odgrywa istotną rolę w regulowaniu temperatury ciała. Podobnie jak w warstwie brodawkowej, znajduje się tu ten sam typ komórek. Obecność cienkich włókien tkanki łącznej i komórek nadaje warstwie podbrodawkowej cechy tkanki wiotkiej.

Przemieszczając się w głąb skóry,  warstwa podbrodawkowa przechodzi stopniowo w warstwę siateczkowatą. W odróżnieniu od warstwy podbrodawkowej o subtelnej budowie i cienkich włóknach, włókna warstwy siateczkowatej są znacznie grubsze. Dlatego czasem jest nazywana warstwą zbitą. Znajdują się tu włókna kolagenowe i elastynowe. W stosunku do siebie włókna kolagenowe układają się przeważnie ukośnie (w płaszczyźnie), a w stosunku do powierzchni skóry przebiegają one prawie równolegle. W związku z powyższym przestrzenie między włóknami mają przybliżony kształt rombu. Z innych składników znajdujących się w warstwie siateczkowatej należy wymienić substancję podstawową, spajającą włókna tkanek z sobą, oraz nieliczne wolne komórki. Składniki substancji podstawowej mają zdolność wiązania wody i umożliwiają wymianę jonów między komórkami. Znajdują się tam także gładkie komórki mięśniowe, które na przykład w sąsiedztwie włosów tworzą tzw. mięśnie przywłosowe. Warstwa siateczkowata jest uboga we włosowate naczynia krwionośne. Występują one jedynie w warstwie brodawkowej, a głębiej biegną tylko odgałęzienia tętnic i żyłki tkanki podskórnej, kierujące się najczęściej prostopadle do powierzchni skóry.

Skórę właściwą z głębiej położonymi strukturami (ścięgna, mięśnie czy kości) łączy tkanka podskórna.

Funkcje skóry właściwej

  • mechaniczna ochrona ciała przed uderzeniami i naciskiem (zasadniczą rolę odgrywają włókna kolagenowe),
  • dostarczanie tlenu i składników odżywczych do żywych komórek naskórka za pośrednictwem naczyń krwionośnych znajdujących się w substancji podstawowej,
  • usuwanie odpadów wydalanych przez komórki naskórka (także za pomocą naczyń krwionośnych),
  • nadawanie kształtu ciału poprzez powiązanie wszystkich jego elementów,
  • nadawanie koloru skórze, szczególnie u osób, w których naskórku wydziela się mało melaniny,
  • regulowanie temperatury ciała poprzez kontrolę przepływu krwi i wydzielanie potu,
  • odbieranie wrażeń dotyku, bólu, ciepła i zimna

skora2Gdy jest gorąco, liczne i rozgałęzione naczynka krwionośne w skórze rozszerzają się, co sprzyja zwiększonemu przepływowi i wypromieniowaniu ciepła - prowadzi do spadku temperatury krwi. Z kolei gdy jest zimno, naczynka krwionośne w skórze zwężają się, chroniąc krew przed utratą ciepła. Zdolność skóry do szybkiego przyjęcia dużej ilości krwi i rozprowadzenia jej w rozgałęzionym systemie naczyń krwionośnych możemy obserwować - czerwienimy się w chwilach zdenerwowania, silnych emocji gdy nie jesteśmy w stanie opanować wzrostu ciśnienia krwi, a także gdy jest nam gorąco. Przy niskiej temperaturze otoczenia, na sygnał centralnego układu nerwowego następuje zwężenie naczyń krwionośnych. W ten sposób organizm ogranicza emisję energii cieplnej próbując się obronić przed wychłodzeniem. Przez górne warstwy skóry przepływa mniej krwi, a cera wydaje się blada i pozbawiona koloru.

Dodatkową izolację termiczną zapewniają komórki tłuszczowe umieszczone w  warstwie podskórnej, jednakże podstawowym mechanizmem kontroli temperatury ciała jest wydzielanie potu.

Wszystkie naczelne (ludzie i małpy) mają w skórze gruczoły produkujące pot i kontrolujące temperaturę ciała w oparciu o parowanie (poza naczelnymi dotyczy to także koni). Parowanie pochłania energię cieplną, a więc parujący pot pobiera ciepło z ciała i przez to obniża jego temperaturę (tzw. termoregulacja). Zwiększone wydzielanie potu może być następstwem zmian temperatury otoczenia lub też może być stymulowane czynnikami wewnętrznymi jak choćby zjedzenie bardzo pikantnych potraw, czy też silnym stresem (reakcja na podwyższone wydzielanie adrenaliny).
Pot wydzielany w normalnych warunkach jest niedostrzegalny. Większość wytworzonego potu pochodzi z gruczołów potowych (więcej w przydatkach skóry). Ilość wydzielanego potu może wynosić do 2 litrów na godzinę!  Chociaż podstawowa rola potu to regulowanie temperatury ciała, to „przy okazji” jest to również sposób na usunięcie kwasów i toksycznych odpadów z wnętrza organizmu.

Mechanizm wydzielania potu ma podstawowe znaczenie dla życia. Niestety w dzisiejszych czasach, w naszej kulturze zjawiska towarzyszące poceniu się, takie jak krople potu widoczne na ciele, mokre plamy na ubraniu i często intensywny zapach, są uznawane za niepożądane, czy wręcz wstydliwe. Mężczyźni zazwyczaj pocą się silniej niż kobiety, z drugiej strony pot kobiet ma odczyn mniej kwaśny (pH 7, a więc praktycznie neutralny) w porównaniu z potem mężczyzn (pH 5,6).

Więcej na ten temat przy okazji omawiania przydatków skóry (mam nadzieję wkrótce).

z pozdrowieniami Wasz Admin Uśmiech


wykorzystano informacje :
pl.wikipedia.org
www.pgbeautygroomingscience.com
biokratka.blog.onet.pl
www.cosmetic.pl
www.kosmetyka-krakow.pl

Komentarze   
0 # # RE: skóra właściwa - budowa i funkcjeKinga 2018-01-04 17:49
Cudownie napisane. Krótko zwięźle i na temat.
:D :lol:
0 # iikarol 2017-09-27 17:37
superowe inf.
0 # SKóra właściwaPaulina 2017-04-25 12:05
Super przydane informacje !!! :)
0 # RE: skóra właściwa - budowa i funkcjeCaroline 2015-10-13 18:05
Przydatne informacje! ;-)
0 # bardzo przydatneMarcin 2015-02-07 20:17
the best :lol: :lol: :lol: :lol:
0 # RE: skóra właściwa - budowa i funkcjeNatka 2015-01-07 17:23
:D cool :roll:
0 # :)Anka 2014-10-24 19:21
super !!!! całuje

You have no rights to post comments