Naskórek to zewnętrzna warstwa skóry, pozostająca w bezpośrednim kontakcie ze środowiskiem. Podstawowymi komórkami naskórka są keratynocyty - komórki nabłonkowe, przemieszczające się od warstwy podstawnej w kierunku powierzchni skóry, ulegające zrogowaceniu i ostatecznie złuszczeniu. Poza nimi, w naskórku rozmieszczone są komórki o specjalnym przeznaczeniu :
- melanocyty - komórki pigmentowe
- komórki Langerhansa - rozproszone detektory układu odpornościowego
- komórki Merkela - receptory powiązane z układem nerwowym
Melanocyty zazwyczaj znajdują się w warstwie podstawnej naskórka (położonej najgłębiej), natomiast ich często długie wypustki sięgają w głąb warstwy kolczystej. W melanocytach przebiega proces melanogenezy, w którym wytwarzana jest melanina - naturalny barwnik skóry występujący w skórze, włosach i tęczówce człowieka. Proces melanogenezy jest złożony (tak jak większość procesów zachodzących w naszym organizmie), a regulują go witaminy, bioelementy, hormony oraz promieniowanie UV (pobudza).
Melanina jest gromadzona w postaci ziarenek, w pęcherzykach zwanych melanosomami i przekazywana do komórek naskórka za pomocą długich, wiotkich wypustek. Jeden melanocyt zaopatruje w ziarna melaniny przeciętnie 36 komórek nabłonkowych (keratynocytów).
Pod wpływem bodźców - czynników wewnętrznych jak skłonności genetyczne, hormony lub czynników zewnętrznych jak choćby promienie UV - melanosomy z melaniną pękają i pigment zostaje uwolniony do komórek. W komórkach melanina zawsze gromadzi się pomiędzy jądrem komórkowym (gdzie znajduje się materiał genetyczny), a powierzchnią komórki zwróconą do światła, w ten sposób, przynajmniej w pewnym stopniu ochrania DNA przed uszkodzeniami powodowanymi przez promieniowanie UV.
Komórki z melaniną stopniowo wędrują na powierzchnię naskórka wypychane przez kolejne powstające grupy nowych komórek warstwy podstawnej. Po dotarciu do warstwy rogowej naskórka - ulegają złuszczeniu. Cząsteczki melaniny są trwałe i stabilne, ale są usuwane razem z martwymi komórkami, dlatego z czasem opalenizna blednie.
Melanina występuje w dwóch formach różniących się kolorem i kształtem :
- eumelanina - barwnik ciemny (czarny i brązowy), o regularnym, okrągłym kształcie,
- feomelanina - barwnik jasny, czerwono-żółty, o nieregularnym kształcie.
Ogromna różnorodność kolorów włosów (naturalnych) oraz odcieni skóry, które spotyka się wśród ludzi bierze się właśnie z różnych proporcji obydwóch barwników. Duża ilość eumelaniny skutkuje ciemniejszą skórą i (częściowo) ciemniejszym odcieniem włosów. Większa ilość feomelaniny to jasna skóra i jasne włosy.
Ludzkie noworodki rasy białej nie mają w tęczówce melaniny, dlatego ich oczy są niebieskie - melanina w tęczówce jest wytwarzana później. U innych ras człowieka, melanina pojawia się w tęczówce jeszcze przed narodzeniem.
Melanina spełnia w organizmie człowieka następujące funkcje:
- promieniochronną – chroni skórę, włosy i wnętrze ciała przed promieniowaniem UV, które wchodzi w skład promieniowania słonecznego. Pod wpływem tych promieni ilość melaniny się zwiększa, powodując przejściową zmianę zabarwienia skóry (opaleniznę).
- przeciwutleniającą – neutralizuje wolne rodniki, hamuje procesy przedwczesnego starzenia się skóry
- podnosi odporność skóry na oparzenia słoneczne, zmiany nowotworowe poprzez wytworzenie opalenizny, która jest swoistą barierą chroniącą przed przenikaniem UV w głębsze warstwy skóry
- wpływa na termoregulację organizmu
- reguluje biosyntezę witaminy D3
Ktoś, kto opala się powoli, z zaczerwienieniami skóry i powolną syntezą brązowej eumelaniny - ma najprawdopodobniej duży deficyt miedzi w organizmie (dodatkowe objawy to wysoki poziom trójglicerydów we krwi, stłuszczenie wątroby i ogólne złe samopoczucie). Uzupełnienie niedoborów miedzi polega na spożywaniu sałaty, wołowiny i wątróbki z dala od białek jaj i mleka, które utrudniają jej wchłanianie. Efekt zmiany diety dość szybko jest widoczny w zmianie reakcji skóry na słońce - opalenizna robi się szybko ciemnobrązowa bez przejścia przez fazę zaczerwienienia. [wikipedia]
Kolor skóry
Za kolor skóry odpowiedzialne są głównie ziarna melaniny znajdujące się w keratynocytach. W mniejszym stopniu na barwę skóry wpływa jej ukrwienie. Spośród dwóch rodzajów, eumelanina jest barwnikiem dominującym. Dotyczy to zwłaszcza włosów, ponieważ odcień skóry jest dużo bardziej zróżnicowany - od bardzo jasnej do czarnej.
Przyjmuje się, że kolor skóry i włosów są ze sobą powiązane i są efektem adaptowania się przodków do warunków środowiska. Prawdopodobnie najstarsi nasi przodkowie pojawili się setki tysięcy lat temu w Afryce. W trakcie ewolucji wydzieliły się 3 różne rasy :
- azjatycka,
- afrykańska - bezpośredni potomkowie afrykańskich przodków,
- kaukaska - obejmująca m.in. zachodnią i centralną Europę oraz Hindusów
Co ciekawe, w skórze ludzi o czarnej skórze wcale nie ma więcej melanocytów niż w skórze jasnej. Różnica leży w rozmiarze melanosomów - u osób czarnoskórych są one większe i bardziej "napakowane" melaniną.
- przedstawiciele grupy azjatyckiej mają melanosomy stosunkowo duże, rozproszone - pojedyncze i zgrupowane,
- melonosomy grupy afrykańskiej są największe, wypełnione barwnikiem, nie łączą się w grupy,
- melanosomy grupy kaukaskiej są mniejsze, mają mniej melaniny, w komórkach łączą się w grupy
Kolor skóry - ewolucja i środowisko
W strefie równikowej, w Afryce, Ameryce Łacińskiej oraz Indiach, gdzie występuje bardzo silne nasłonecznienie wielu tubylców ma gruby naskórek z bardzo dużą ilością barwnika, który zabezpiecza przed promieniowaniem słonecznym - bardzo ciemna skóra chroni około 30 razy silniej niż jasna. Z drugiej strony nie ma jednoznacznego związku pomiędzy nasłonecznieniem regionu, a kolorem skóry. Dla przykładu - rdzenni mieszkańcy Australii mają bardzo ciemny odcień skóry w odniesieniu do zakresu temperatur w jakich żyją. Ilość barwnika w skórze amerykańskich Indian (potomkowie rasy azjatyckiej) niewiele się zmienia na całym kontynencie. Przykłady te to zapewne wynik migracji przodków sprzed około 50 tysięcy lat. Z kolei kilka tysięcy lat temu, z nieznanych powodów nastąpiła migracja ze wschodu na zachód (jakby znajome zjawisko, czyż nie ?) W jej efekcie ówcześni mieszkańcy centralnej i zachodniej Europy zostali zepchnięci na zachód. Wśród nich byli Celtowie - błękitnoocy, o jasnej skórze podatnej na słoneczne podrażnienia. Ich potomków można spotkać w Szkocji i Irlandii.
W niektórych przypadkach daje się zaobserwować szczególny rodzaj adaptacji skóry do klimatu. Wielu Skandynawów ma zimą jasną skórę i jasne włosy. Podczas krótkiego, ale słonecznego lata ich skóra wyraźnie i szybko ciemnieje podczas gdy włosy stają się niemal białe.

Komórki Merkla są to szczególnego typu keratynocyty rozmieszczone przede wszystkim na owłosionych powierzchniach skóry, ale również w macierzy paznokcia i na powierzchni dłoni. Zaliczane są do komórek układu nerwowego ponieważ ich zakończenia stykają się z włóknami nerwowymi, co pozwoliło wysunąć teorię, że pełnią rolę przekaźników.
Wasz Admin
wykorzystano informacje :
pl.wikipedia.org
www.pgbeautygroomingscience.com
www.cosmetic.pl